De oorlog in Oekraïne woedt hevig en laat niemand onberoerd. Waar kunnen Oekraïense vluchtelingen in ons bisdom terecht?

Het barre internationale klimaat en gewapende conflict in Oekraïne dwingen ons om stil te staan bij de oproep in het boek Handelingen om als christenen de weg van vrede, waar ook ter wereld, te bewandelen. De solidariteit voor de bevolking van Oekraïne is ronduit hartverwarmend en kwam de voorbije weken volop op gang. Maar wat kunnen wie hier voor hen betekenen en hoe kunnen we ook onze steen bijdragen?

 

Veel gezinnen, gemeenschappen of residenties zijn bereid om vluchtelingen thuis op te vangen. Immers, het eerste wat vooral moeders met kinderen nodig hebben is een veilige en warme plek, in een huiselijke sfeer, met vriendelijke en gastvrije mensen in de buurt. Beschikbare plaatsen kan u nog steeds melden aan de burgerlijke overheid van uw stad of gemeente via de #Plekvrij.

Tegelijk zijn deze opvangplaatsen nog ruimschoots onvoldoende en moeten we ons voorbereiden op een nog grotere toestroom – en dus ook huisvestingsnood – van Oekraïense vluchtelingen. De burgerlijke overheid wil de opvang van Oekraïense vluchtelingen daarom verder organiseren, ondersteunen en begeleiden. De uitdaging is immers om tegen 15 juni over 120.000 duurzame collectieve opvang-/verblijfplaatsen te beschikken in Vlaanderen. De Kerk wil ten volle gehoor geven aan deze oproep. Immers: hoe meer gebouwen worden aangereikt, hoe groter de gastvrijheid. Dat alles steeds in de hoop dat de onderhandelingen zo snel mogelijk slagen, en de vrede in Oekraïne weerkeert.

Onze oproep bestaat er dus in om zoveel mogelijk beschikbare plaatsen door te geven aan de overheid. De overheid zal beoordelen of het aangeboden verblijf beantwoordt aan de vereiste criteria inzake wonen, hygiëne en veiligheid, en wie er best kan verblijven (gezinnen, alleenstaanden, kinderen, ….). Tegelijk zal de overheid inzetten op de omkadering, begeleiding en ondersteuning van wie opvangplaatsen aanbiedt.

1. Procedure om particuliere en collectieve opvangplaatsen aan te melden: overzicht

1.1 Aanbieden van particuliere opvangplaatsen

Het aanbieden van particuliere opvangplaatsen gebeurt via de gemeenten. Neem contact op met uw gemeente. Beschrijf duidelijk hoeveel plaatsen u ter beschikking heeft en om welke soort accommodatie (bijvoorbeeld een slaapkamer, een vakantiewoning, …) het precies gaat. Vermeld ook zeker uw contactgegevens en adres en eventueel uw gezinssamenstelling.
De gemeente zal deze info centraliseren en bezorgen aan het Nationaal Crisiscentrum. De gemeenten zijn zich nog volop aan het organiseren om dit alles in goede banen te leiden, dus wees geduldig als u de gemeente contacteert om een plek aan te bieden.Voor meer informatie kan u terecht op de website van uw stad of gemeente.

Caritas International, dat ­migranten ondersteunt en ­begeleidt, heeft een hulplijn ingericht voor Belgische gezinnen die Oekraïense vluchtelingen opvangen. Zij kunnen te rade gaan bij juristen en maatschappelijk werkers van de ngo via het nummer 0800 241 41.

Voor Oekraïners riep Caritas een WhatsApp-infolijn in het leven op het nummer 0032-476/34.07.58.

Oekraïense vluchtelingen die nood hebben aan psychologische ondersteuning kunnen terecht bij Solentra via de infolijn van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Hulpverleners luisteren, en geven tips en oefeningen om stress te verminderen en de veerkracht te versterken. Het gesprek verloopt in het Oekraïens via een Oekraïense hulpverlener of tolk. Lees op de website van Solentra hoe je de hulplijn kan contacteren.

Do’s-and-don’ts
De Oekraïense vluchtelingen hebben schokkende, ingrijpende en mogelijk traumatiserende gebeurtenissen meegemaakt in de oorlogssituatie en daaropvolgende vlucht. Wat kan je beter wel (do) en niet (don’t) doen om hen psychosociaal te ondersteunen? Lees meer op www.antwerpen.be/oekraine onder de titel ‘Psychologische ondersteuning’.

Meer weten over traumazorg voor jonge gezinnen op de vlucht?
Op dinsdag 5 april kan je een gratis webinar volgen over trauma-informed care voor gezinnen met jonge kinderen op de vlucht. De webinar wordt georganiseerd door VROEG, een Nederlands kennisplatform voor het jonge kind. Meer informatie vind je op hun website.
1.2 Aanbieden van collectieve opvangplaatsen
Collectieve accommodatie kan worden aangeboden via de website vlaanderenhelptoekraine.be. Onder het thema ‘Huisvesting’ vindt u de link naar de digitale huisvestingstool waarvoor u eerst een login aanmaakt en vervolgens mogelijke opvangplaatsen kunt aanmelden. U kan daarbij zowel instapklare opvanglocaties ingeven, als locaties waar eerst nog inrichting of aanpassingswerken moeten gebeuren.

Concreet peilt de digitale huisvestingstool naar volgende gegevens :

  1. de identificatie en ligging van de accommodatie;
  2. de contactpersoon met volledige contactgegevens;
  3. de gereedheid van het gebouw (bemeubeld / brandveiligheid in orde / noodzakelijkheid van werkzaamheden / geschatte duur van de werken ;
  4. de eigenschappen van het gebouw (eventuele beschikbaarheid van water, elektriciteit, verwarming, kookruimtes, …)
  5. lijst van beschikbare faciliteiten (toilet(ten), keuken(s), bed(den)…)
  6. verwachte duur van het verblijf (korte termijn = enkele dagen in noodgevallen, middellange termijn = enkele weken, lange termijn meerdere maanden)

➔ Gelieve elk aanbod van opvangplaatsen ook te melden aan het secretariaat van de bisschoppenconferentie via ce.belgica@interdio.be. Met eventuele vragen kan u terecht bij bernard.dufour@interdio.be

2. Opvanginitiatieven bisdom Antwerpen

3. Stedelijke infopunten en welkomstpunt voor Oekraïense vluchtelingen stad Antwerpen

4. Humanitaire steun aan Oekraïne via Caritas International België

  • De dramatische escalatie in Oekraïne ontwricht de levens van duizenden mensen. Ook Caritas Oekräine luidde de alarmbel en zette ondertussen een humanitaire hulpactie op het getouw. Caritas International België staat de getroffen bevolking, en vooral de gezinnen die hun huis zijn moeten ontvluchten, met de meest dringende hulp bij. Samen met Caritas Oekraïne bezorgen ze de eerste noodhulp aan bewoners in het oosten van het land. Maar de situatie verergert per minuut. Met jouw hulp kan Caritas ingrijpen. Doe daarom een gift op rekeningnummer BE88 0000 0000 4141 met vermelding “4147 OEKRAÏNE” of via het online giftplatform. Caritas International is een actief lid van de vzw Belgisch Consortium voor Noodhulpsituaties, beter bekend als Consortium 12-12.
  • In de Sint-Michielskerk aan de Amerikalei wordt een Oekraïens centrum uitgebouwd (zie infra). Achteraan in de kerk worden hulpgoederen ingezameld. De kerk is elke dag open van 16 tot 20 uur.
  • Werkgroep Brody Berchem: oproep voor een inzamelactie in samenwerking met Wereld Missie Hulp voor droge voeding, hygiënische producten, dekens, lakens,…gaat door wegens groot succes en loopt nog de hele maand mei 2022 (NIEUW)De werkgroep Brody werd in 2007 opgericht door wijlen diaken Johan Dierckx in de schoot van de parochie Onze-Lieve-Vrouw-Middelares van Berchem. Deze werkgroep ondersteunt Brody, een stadje in West-Oekraïne met ongeveer 23.000 inwoners en ligt in de provincie Lviv op 200 km van de Poolse grens. Onder het motto Een hart voor Brody organiseerde de werkgroep al jaren haar Brodydag. Met de opbrengst konden zij elk jaar in samenwerking met Wereld Missie Hulp een container vol kleding en andere goederen naar Brody bekostigen. In het verleden werden door de werkgroep zo o.a. de bouw van twee serres, een opstartende meubelmakerij en renovaties aan gebouwen gefinancierd. Ook werden erandere projecten zoals het ouderlingentehuis, psychiatrische kliniek en het ziekenhuis van Brody werden financieel en materieel gesteund. Het stadje Brody heeft sinds 2014 veel oorlogsvluchtelingen van uit het Oosten te verwerken. Enkele jaren geleden financierde de werkgroep met de steun van alle parochianen de aankoop van een huisje voor tijdelijke opvang van gezinnen. Vandaag, meer dan ooit, hebben de Oekraïners onze steun nodig. Voorlopig kan nog steeds rechtstreekse financiële hulp geboden worden via Caritas Brody (onderdeel van Caritas Oekraïne). Wie Brody financieel wil ondersteunen, kan een gift doen op de ‘Brody-bankrekening’: BE39 7340 3940 2419. Vanaf deze bankrekening kan de parochie uw giften integraal doorstorten aan Caritas Brody (onderdeel van Caritas Oekraïne).
  • KIEL: Inzamelinitiatief Wederzijds Kristus Koning (Louis Straussstraat). Voor Oekraïense vluchtelingen op het Kiel en omgeving. Hygiënische producten zoals zeep, tandpasta,toiletpapier…..
    huishoudlinnen zoals handdoeken,washandjes,lakens, dekbedovertrekken….blijven welkom! Deze artikelen zijn te deponeren in een grote mand aan de ingang van de kerk alle dagen van 9 tot 12 uur en op zondag voor of na de viering (11u)! In overleg met de stad delen ze voedselpakketten uit uit de voorraad. Afhankelijk van de plaatselijke noden en in overleg met de werkgroep Brody wordt ook deze actie mee ondersteund. Contact: Myriam Schramme:e.schramme@telenet.be“> e.schramme@telenet.be
  • HOBOKEN: Onze-Lieve-Vrouw, Sint-Jozef, Don Bosco, De Wegel. Ondersteuning inzamelinitiatief Brody. Palmzondag (9 en 10 april) een éénmalig inzamelmoment in de verschillende kerken van
    Hoboken. (O.-L.-Vrouw, De Wegel, Don Bosco, St Jozef). Voor en na de geplande vieringen. Aan wie zich makkelijk kan verplaatsen: oproep om (enkel) de gevraagde voedingswaren en
    levensmiddelen rechtsreeks te bezorgen op de inzamelmomenten van de parochie Onze-Lieve-Vrouw-Middelares aan de Strijdhoflaan in Berchem.
  • Oekraïneproject Edegem: 1. Financiële steun voor vzw Oekraïne-Project- Edegem  (OPE) gezien zijn langdurige band met een van de parochies van onze pastorale eenheid, met name de St. Jozefparochie in Edegem. Belangrijkste hulp is direct een bedrag overmaken aan OPE. Zo kunnen fondsen verzameld worden voor de aankoop van de nodige goederen en medisch materiaal. Het OPE kan u geen fiscaal attest afleveren voor uw steun. Stort op naam van vzw OEKRAÏNE-PROJECT-EDEGEM, rekening BE40 8803 5555 5163 (BIC: HBKABE22) vermelding Noodhulp. Er zijn andere rekeningnummers waarop u kan storten, zoals het Jezuïeten Fonds. Pater Marc Desmet sj heeft in 2011 nog als arts,  expert  in palliatieve zorg, meegewerkt aan het Oekraïense nationaal colloquium, ingericht door het Oekraïense Ministerie van Volksgezondheid en OPE.2. Indien u geen financiële steun kan of wil geven, kan u goederen brengen naar het depot van het OPE in hangar 42 van Fort V, gelegen aan de Burletlaan (tegenover nr. 175) in Edegem, rechts van de parkpoort, met oprit en parkeergelegenheid.  U kan er elke dinsdag terecht, behalve op bepaalde verlofdagen,  tussen 9.00 u. en 12.00 u. en tussen 14.00 u. en 17.00 u.
  • Inzamelactie Sint-Martinuskerk Olen: de Sint-Martinuskerk in Olen-Centrum zal vanaf donderdag 17 maart elke dag open zijn van 10.00 uur tot 12.00 uur. Er is telkens een permanentie voorzien door leden van het parochieteam. Mensen kunnen er tijdens die uren terecht met:- levensmiddelen: koffie, thee, pasta, rijst, confituur, choco, mayo, ketchup, mosterd, groenten/fruit in blik of glas, tomatenpuree;
    – verzorgingsproducten: zeep, douchegel, shampoo, tandpasta, maandverband, tampons, pampers, waspoeder;
    – medisch materiaal.Andere producten worden niet aanvaard. Dus geen kledij, dekens, speelgoed,… Deze inzameling werd georganiseerd in overleg met de Kapucijnengemeenschap van Antwerpen. Financiële steun is welkom op het bankrekeningnummer BE27 0015 0982 2073 van parochie Sint-Martinus-Olen. De goederen en giften zijn bestemd voor slachtoffers van de oorlog in Oekraïne én voor mensen in onze buurt die het financiëel moeilijk hebben.

5. Samen bidden en zingen voor vrede en warme solidariteit

  • Bisschop Johan Bonny leeft erg mee met de Oekraïense gemeenschap nu er oorlog woedt in het land. Op zondag 6 maart toonde hij een concreet gebaar van steun, verbondenheid en solidariteit door samen te vieren en voor te gaan met de Oekraïens-Belgische priesters Ruslan Pikh en Mykola Butsiak in de eucharistieviering in de Sint-Andrieskerk in Antwerpen. Het werd een aangrijpende viering met een uitdrukkelijke en indringende oproep van bisschop aan het patriarchaat van Moskou. Tijdens zijn homilie kondigde mgr. Bonny aan dat de Oekraïens-katholieke gemeenschap in Antwerpen vanaf maandag 7 maart verhuist naar de Sint-Michiel- en Sint-Pieterkerk op de Amerikalei in Antwerpen. Daar zal de Oekraïense gemeenschap dagelijks kunnen bidden en eucharistie vieren.  Tijdens de werkuren zal de kerk openstaan  om een icoon te vereren of een kaarsje te branden voor de vrede.   In de lokalen van de parochie zullen Oekraïense gelovigen of gezinnen elkaar kunnen ontmoeten.  En binnenkort zullen in de pastorie ook de Oekraïense priesters kunnen wonen.  Met medewerking van de parochieraad, kerkfabriek en stedelijke overheid wil het bisdom dit project verder uitbouwen.  U kan de tekst van de homilie hier downloaden.De Oekraïens-katholieke gemeenschap van Antwerpen is in volle gemeenschap met de bisschop van Rome en behoort daarom integraal tot de katholieke Kerk. Zij viert haar liturgie in de Sint-Andrieskerk van Antwerpen. De kerk is met meer dan 6,5 miljoen leden het op twee na grootste kerkgenootschap in Oekraïne. De Oekraïense katholieken zijn volle erfgenamen van het Slavische christendom, ook wat hun interne organisatie betreft. Zo hebben zij bv. gehuwde priesters.
  • Op zondag 13 maart om 12 uur ging mgr. Bonny mee voor in de eerste eucharistieviering van de Oekraïense gemeenschap in de Sint-Michielskerk van Antwerpen met als hoofdvoorganger mgr. Hilb Lonchyna, bisschop voor de Oekraïens-katholieke gemeenschap in ons land.
  • Benefietconcert voor Oekraïne in de Sint-Walburgiskerk op zondag 24 april om 18.30 uur met topmusici Maria Meerovitch (piano), Hed Meyerson (viool), Pepijn Meeuws (cello) en Roman Spitzer (altviool). Ze zetten hun beste beentje voor ten bate van noodhulp aan Oekraïne. Toegang: vrije gift of gift via deze link: https://action.1212.be/projects/benefietconcert-voor-vrede
  • Vredeswake in de Sint-Willibrordus kerk van Olmen op 12 mei om 19 uur.

6. Kerk in Vlaanderen op de bres voor Oekraïne: overzicht van de initiatieven in de andere bisdommen

7.  Een artistieke oproep voor vrede in Oekraïne door kunstenares Marleen Mols uit Arendonk

8. Federale website en infonummer situatie in Oekraïne

Ondertussen heeft ook de federale overheid een website en infonummer gelanceerd om alle info over de situatie in Oekraïne en de impact op ons land te centraliseren.

© foto headerbeeld: max-kukurudziak-qbc3Zmxw0G8-unsplash